Piaskowanie
Piaskowanie – zabieg higienizacyjny polegający na usunięciu przebarwień, osadu i drobin kamienia nazębnego (pozostałego po skalingu ) z powierzni zębów za pomocą strumienia wody pod ciśnieniem z dodatkiem drobin czyszczących (wodorowęglan sodu) i innych substancji (w tym pęcherzyków powietrza).
Piaskowanie jest zabiegiem higienizacyjnym i może być wykonywane zarówno przez higienistę dentystycznego jak i stomatologa. Zabieg polega na systematycznym czyszczeniu wszystkich widocznych powierzchni każdego z zębów. Pacjent musi dość często wypluwać charakterystyczną, dość słoną zawiesinę; można też użyć odsysacza, co w dość dużym stopniu eliminuje ten problem. Zabieg jest praktycznie bezbolesny, chociaż pacjent może odczuwać pewien dyskomfort związany z długotrwałym otwarciem ust (do ok. 20 minut), słonym smakiem płynu i jego ciśnieniem, gdyż strumień kierowanym jest jedynie na powierzchnie zębów ale po odbiciu się od niej może trafić na dziąsło lub język.
W ostatnim czasie stosuje się piaskowanie do leczenia próchnicy. Strumień cząsteczek wraz ze sprężonym powietrzem usuwa chore tkanki zęba pozostawiając zdrowe nienaruszone. Metoda jest bezbolesna i może zastępować tradycyjne borowanie.
Próchnicogenność
Nieusunięta płytka bakteryjna przyczynia się znacznie do powstania próchnicy zębów, ponieważ zawarte w niej bakterie podczas stałej lub okresowej podaży cukrów wytwarzając kwas powodują spadek pH i w rezultacie demineralizacjęszkliwa zębów. W zaawansowanym stadium płytki – szczególnie w płytce poddziąsłowej – następuje sukcesja bakterii beztlenowych (np. Porphyromonas, Trepomena) uczestniczących w patogenezie zapalenia dziąseł.
Przekształcenie w kamień nazębny
Po kilkudziesięciu godzinach rozpoczyna się proces odkładania soli mineralnych, które są naturalnym składnikiem śliny. Jest to równoznaczne z powstawianiem kamienia nazębnego, który jest zmineralizowaną postacią płytki nazębnej.
Płytka nazębna i kamień nazębny występują u wszystkich ssaków (z wyjątkiem gatunków, u których zęby wtórnie zanikły).