Skaling

Skaling – usuwanie kamienia nazębnego z powierzchni zębów.

Metodami usuwana kamienia nazębnego są:

• 1.metoda konwencjonalna – skaler ręczny
• 2.metoda mechaniczna – wiertłami typu frez (trudna, rzadko stosowana)
• 3.metoda ultradźwiękowa – skaler ultradźwiękowy
• 4.metoda dźwiękowa – falami dźwiękowymi z zakresu 6-8 kHz
• 5.metoda laserowa – skaler laserowy
• 6.metoda chemiczna – z użyciem płukanek, służy jedynie do zmiękczenia kamienia (np. 30% roztworu perhydrolu)
• 7.piaskowanie – przy pomocy piaskarki usuwa się drobiny kamienia pozostałe już po skalingu.

Płytka nazębna, zwana również płytką bakteryjną lub osadem nazębnym – miękki nalot, ściśle przylegający do powierzchni zęba i dający się łatwo usunąć mechanicznie.

Etiopatogeneza – Natychmiast po ostatnim czyszczeniu zębów zaczyna tworzyć się tzw. błonka nabyta (pellicula), która zbudowana jest z substancji zawartych w ślinie, głównie glikoprotein. Następnie osad ten zostaje zasiedlony przez bakterie – najpierw niepróchnicotwórcze, później także próchnicotwórcze, które stanowią bezpośrednie zagrożenie dla twardych tkanek zęba (patrz niżej). Bakteriami próchnicotwórczymi są głównie Lactobacillus i Streptococcus mutans, które w stadium dojrzałej płytki stanowią jej 60-70%, resztę płytki stanowi matryca (matrix), na którą składają się glikoproteiny pochodzące ze śliny, polisacharydy będące produktami metabolizmu bakterii, złuszczone komórki nabłonka, leukocyty, wapń oraz fosfor.

Płytki nazębnej nie można usunąć strumieniem samej wody, nawet pod znacznym ciśnieniem – może być usunięta jedynie mechanicznie przy użyciu szczoteczki do zębów, nici dentystycznej lub innych narzędzi dentystycznych (np. poprzez piaskowanie).

W zależności od innych substancji dostających się do jamy ustnej, płytka nazębna może przybierać różne odcienie. Zazwyczaj jest ona znacznie ciemniejsza od koloru zębów, jednak przy spożywaniu np. kawy i herbaty lub wdychaniu dymu papierosowego mogą wystąpić silne ciemne przebarwienia.