Próchnica zębów

Próchnica zębów (łac. caries dentium) – bakteryjna choroba zakaźna tkanek twardych zęba objawiająca się demineralizacją substancji nieorganicznych i następnie proteolizą substancji organicznych z powodu działania kwasów wytworzonych przez bakterie w płytce nazębnej w wyniku metabolizmu cukrów pochodzenia zewnątrz- i wewnątrzustrojowego.

Przyczyny 

Aby doszło do rozwoju próchnicy muszą jednocześnie zaistnieć cztery czynniki:

- bakterie, 

- cukry, 

- podatność zębów, 

- czas. 

Profilaktyka 

Profilaktyka polega głównie na edukacji zdrowotnej, endogennym i egzogennym dostarczaniu fluorków (fluorek sodu, fluorokrzemian) do organizmu, szczotkowaniu zębów, stosowaniu płukanek, nici dentystycznych i innych przyborów do higieny jamy ustnej, unikaniu częstego spożywania węglowodanów próchnicogennych (głównie sacharoza ale również glukoza, fruktoza, maltoza), wizytach kontrolnych w gabinecie dentystycznym.

Mikrobiolodzy z UCLA School of Dentistry w listopadzie 2011 ogłosili, iż opracowali płukankę do ust zawierającą STAMP (ang. specifically targeted anti-microbial peptides) o symbolu C16G2, dobrze rokującą jeśli chodzi o eliminację S. mutans (bez wpływu na bakterie saprofityczne) i zapobieganie próchnicy. Jest to pierwsze tego typu celowane działanie na świecie.

Leczenie 

Zniszczona struktura zęba nie regeneruje się, jednak leczenie może powstrzymać postępującą próchnicę. Celem leczenia jest zachowanie zęba i zapobieżenie powikłaniom.

Wypełnianie zębów polega na usunięciu uszkodzonych tkanek zęba i umieszczenie w ich miejsce materiału przeznaczonego do odbudowy zębów. Najczęściej stosowane materiały to amalgamat srebra, szkło-jonomery i różne kompozyty.

W przypadkach bardzo zaawansowanego procesu próchnicowego dochodzi do zakażenia tkanek miękkich znajdujących się w zębie. Wówczas zachodzi konieczność leczenia kanałowego. Całkowite zaniedbanie leczenia próchnicy może doprowadzić do rozwinięcia się zgorzeli (stanu zapalnego nerwu zęba). W takim wypadku konieczne jest usunięcie zęba.

Dostępna jest już nowoczesna metoda leczenia próchnicy ozonem, polegająca na bezpośrednim kontakcie zaatakowanego zęba z ozonem. Dzięki temu tkanka zęba remineralizuje się, jednak tylko w przypadku niewielkich ubytków.